CÔNG CHỨNG VIÊN VÌ TIỀN BẺ CONG PHÁP LUẬT

Muôn vẻ "làm tắt" công chứng hợp đồng, giao dịch

QĐND - Thứ Năm, 11/07/2013, 22:19 (GMT+7)

QĐND - Nhằm chiếm lĩnh thị trường, thu hút khách hàng, nhiều cửa hàng kinh doanh xe ô tô cũ đã “móc ngoặc” với công chứng viên, làm “tắt” các thủ tục giấy tờ. Phổ biến nhất là hợp đồng ủy quyền, hợp đồng mua bán xe ô tô. Gọi là làm "tắt" nhưng thực chất đây là hành vi lách luật, vi phạm các quy định của Luật Công chứng. Ngoài mục đích hút khách, dễ bán được xe thì đây còn là thủ đoạn trục lợi, móc túi người tiêu dùng của một số đối tượng.

Lo lắng vì được thay mặt làm hợp

Ngày 28-5-2013, chị Dương Quỳnh Anh (hộ khẩu thường trú tại xóm 19, xã Cổ Nhuế, huyện Từ Liêm, Hà Nội) có đơn trình báo gửi Công an TP Hà Nội và các cơ quan chức năng tỉnh Vĩnh Phúc. Theo nội dung lá đơn trên: Tháng 4-2013, chị Quỳnh Anh có mua chiếc xe ô tô (đã qua sử dụng) nhãn hiệu Lexus, biển kiểm soát 30P-0445 tại cửa hàng Auto Chương Dương, số 8 Nguyễn Văn Cừ, quận Long Biên, TP Hà Nội. Nhân viên cửa hàng yêu cầu chị Quỳnh Anh phô-tô chứng minh nhân dân, hộ khẩu thường trú để làm hợp đồng mua bán xe. Nhân viên cửa hàng nói sẽ “làm nhanh” giúp khách hàng làm các thủ tục đăng ký sang tên đổi chủ, chuyển quyền sở hữu phương tiện. Sau khi nộp các giấy tờ cần thiết, cửa hàng yêu cầu chị Quỳnh Anh ký vào Hợp đồng mua bán xe rồi hẹn 1 ngày sau đến lấy hợp đồng.

Người yêu cầu công chứng không ký trước mặt công chứng viên nhưng vẫn được công chứng hợp đồng mua bán.

Chị Quỳnh Anh cho biết: “Khi ký các loại giấy tờ trên, tôi không được gặp chủ cũ của phương tiện. Mặc dù trong hợp đồng mua bán xe, tên của chủ cũ vẫn ở mục người bán. Sau đó vài ngày, nhân viên cửa hàng tên là Hùng gọi điện thông báo cho tôi đến lấy giấy tờ. Xem giấy tờ, tôi rất bất ngờ khi hợp đồng mua bán xe giữa tôi và chủ phương tiện (người đứng tên trên giấy đăng ký xe) đã được thực hiện xong, có chứng nhận của Phòng Công chứng số 2 tỉnh Vĩnh Phúc.

 Lần theo những chi tiết ghi trên hợp đồng mua bán xe và những chứng cứ, tài liệu chị Dương Quỳnh Anh cung cấp, chúng tôi đã xác định được công chứng viên viết lời chứng cho giao dịch mua bán trên là Hoàng Minh Khoa, cán bộ Phòng Công chứng số 2 tỉnh Vĩnh Phúc. Theo thông tin ban đầu, cửa hàng Auto Chương Dương luôn có sẵn các mẫu hợp đồng ủy quyền và hợp đồng mua bán ô tô. Khi khách hàng mua xe của họ, nhân viên bán hàng sẽ gợi ý làm giúp các thủ tục giấy tờ để tiện cho việc đăng ký chuyển quyền sở hữu phương tiện. Theo dịch vụ này, khách hàng chỉ việc ký sẵn vào các bản hợp đồng mua bán hoặc ủy quyền, cửa hàng sẽ hoàn tất các thủ tục hợp pháp giữa chủ cũ và chủ mới của chiếc xe. Thời gian hoàn tất bản hợp đồng mua bán công chứng chỉ sau một ngày và tất nhiên, khách hàng không cần phải tìm chủ cũ phương tiện, thậm chí không cần biết họ là ai.

Chia sẻ với chúng tôi, chị Dương Quỳnh Anh cho biết: “Tôi cảm thấy bất an vì việc này. Bởi lẽ, tôi chưa từng gặp bà Đặng Thị Tuấn Anh (hộ khẩu thường trú tại P24, D3, TT Giảng Võ, quận Ba Đình, TP Hà Nội - là người đứng tên trên đăng ký xe) và không thực hiện hợp đồng mua bán với bà Đặng Thị Tuấn Anh tại Phòng Công chứng số 2 tỉnh Vĩnh Phúc. Theo Luật Công chứng: Việc chứng nhận hợp đồng mua bán của Công chứng viên Hoàng Minh Khoa, Phòng Công chứng số 2 tỉnh Vĩnh Phúc khi không có mặt bên mua và bên bán là sai. Đề nghị các cơ quan chức năng điều tra, làm rõ sự việc”.

Trao đổi với chúng tôi về vấn đề này, Luật sư Hoàng Nhựt Giã, Công ty Luật hợp danh Phúc Đức cho biết: “Theo Điều 39 Luật Công chứng thì việc công chứng hợp đồng, giao dịch phải được thực hiện tại trụ sở của tổ chức hành nghề công chứng, trừ các trường hợp người yêu cầu công chứng là người già yếu không thể đi lại được, người đang bị tạm giữ, tạm giam, đang thi hành án phạt tù hoặc có lý do chính đáng khác”.

Hai triệu cho một bản hợp đồng mua bán xe ô tô

Để tìm hiểu vấn đề, tôi đã nhiều lần đóng vai khách hàng đi mua xe ô tô và có nhu cầu làm hợp đồng mua bán với chủ xe cũ nhưng không muốn trực tiếp đến phòng công chứng (làm tắt). Lân la tại các cửa hàng, showroom bán xe trên các phố như Lê Văn Lương, Nguyễn Văn Cừ, tôi được giới thiệu một người tên Hoàng, chuyên mua bán xe cũ và có khả năng làm hợp đồng mua bán (có chứng thực của công chứng Nhà nước). Sau một lần gặp mặt, tôi trình bày nguyện vọng là có mua chiếc xe ô tô, nhưng vì chủ cũ (người đứng tên trong đăng ký) ở xa nên không thể cùng tôi đến phòng công chứng làm hợp đồng mua bán, nhờ Hoàng giúp tôi làm “tắt” hợp đồng này. Anh Hoàng dặn tôi chỉ cần phô-tô chứng minh nhân dân, hộ khẩu thường trú của bên mua (tôi) và bên bán (chủ phương tiện đứng tên trên giấy đăng ký xe) rồi ký sẵn vào 3 bản hợp đồng. Nói rồi anh Hoàng đưa cho tôi 3 trang cuối của hợp đồng mua bán xe ô tô do Văn phòng Công chứng Quang Trung, ở số 54, Xuân Hà, Xuân Mai, huyện Chương Mỹ, TP Hà Nội. Nói về chi phí, anh Hoàng bảo tôi chuẩn bị 2 triệu đồng, hôm sau nộp cùng bản sao giấy tờ tùy thân.

Giao dịch giữa tôi và Hoàng thực hiện rất suôn sẻ. Chỉ với 2 triệu đồng, một bản hợp đồng mua bán xe ô tô có chứng thực của cơ quan công chứng Nhà nước đã thực hiện xong mà không cần sự có mặt của những người có trách nhiệm thực hiện hợp đồng. Đặc biệt, công chứng viên đã chứng thực, ký tên, đóng dấu, chứng nhận Hợp đồng mua bán được giao kết giữa bên bán và bên mua chỉ dựa trên bản sao giấy tờ tùy thân, hộ khẩu thường trú phô-tô.

Đây là những hành vi vi phạm nghiêm trọng luật pháp. Bởi lẽ, theo Điều 41 của Luật Công chứng: "Người yêu cầu công chứng phải ký vào văn bản công chứng trước mặt công chứng viên". Mặt khác, tại Khoản 2, Điều 35 Luật Công chứng quy định đối với việc công chứng hợp đồng đã được soạn thảo sẵn thì: "Khi nộp bản sao giấy tờ tùy thân thì người yêu cầu công chứng phải xuất trình bản chính để đối chiếu"... Rõ ràng đây là thủ đoạn lách luật nhằm trục lợi, móc túi người tiêu dùng. Đề nghị các cơ quan chức năng vào cuộc điều tra, làm rõ và xử lý nghiêm minh các đối tượng.

Bài và ảnh: TUẤN NAM